anasayfa  < üst sayfa Yorulduysanız: dinlenme



Lambda Tarihine Kişisel bir Bakış
III

Aşağıdaki yazı geçen yıl (1999) yazmıştım, sonra bir arkadaşın itirazı üzerine, KAOS GL dergisinde yayınlatmaktan vazgeçtim

*Kişilerin mahremiyeti ile ilgili olup anlatılması henüz uygun olmayan bir, iki ayrıntı eksik.

Tanıklık
Şaibeli iki Eşcinsel Akivist
Neler doğru, neler yanlıştır?

1996 Habitat sonrasında Lambda'da Bx.'nin inisiyatifiyle dernek kurma fikri gündeme geldi. Bunun bir sonucu olarak bazı Lambda aktivistler bireysel olarak (çünkü Lambda gayri resmi bir gruptur) yurtdışına proje başvurusunu gönderdiler. İki örgütten olumlu cevap geldi. Grubun kararıyla A. ve K. ortak döviz hesabı açtılar ve paralar bu hesaba havale oldular. (10.8.1997: 6000$, 25.02.1998: 5652$). Fakat para gelene kadar dernek projesinin gerçekçi olmadığına karar vermiştik. (Proje tam hazırlanmadan paraya başvurmak bence asıl hattaydı.) Burada Lambda'nın çalışma tarzını özetlemek gerekir. Her pazar günü katılmak isteyen herkese açık olan toplantı yapılır. Bir yönetim yoktur. Herkes kendi kararıyla etkin olur. Böylece her zaman toplantısının akışının düzenleyen fakat değişken bir çekirdek oluşur. Bütün faaliyetler ancak bir avuç insanların özverisiyle gerçekleşir. Daha verimli çalışabilmek için bir süre alt gruplar oluşturduk. Fakat hep aynı dört, beş kişi katıldıklarından dolayı bir çok teknik konular büyük toplantıda konuşulmak gerekirdi.
Dernek fikri konuştuğumuz zaman Açık Radyo'da yaptığımız program ve Habitat'taki standımızın sayesinde toplantılar çok kalabalıklaştı. Fakat sohbet isteyen ve faaliyetler konuşmak isteyenler birbirinden rahatsız olmaya başladılar, çünkü bütün ihtiyaçları bir pazar akşam toplantısında karşılamak mümkün değildi. Bu durumda genel bir sohbet toplantısının dışında ayrı bir çekirdek toplantısına yapılmaya karar verildi. Çekirdek toplantısı yine de herkese açık olacaktı, fakat sorumluk üzerine almak şartıyla. Arkadaşımız Attila, bu bölme sağlıklı değil, kopukluk yaratacak diye uyardı. Yazık ki, haklıydı.
Ayrıntıları şimdilik atlayayım. Başvurulan para geldiği zaman durum şuydu: İnsan Hakları savunucusu ve Habitat'ta lezbiyen arkadaşımız G:'le birlikte iyi röportajlar veren Bx. bazı tartışma sonucu olarak Lambda'dan ayrıldı. Üzerinde olan kasada kalmış parayı (30 Mil?) bize verecekti. Fakat randevuya gelememiş. Eski solcu geçmişi için, polis yolda ona saldırmış, gece boyunca tutuklayıp işkence yapmış ve bütün parasını almış. O zaman buna inanmak zorundaydık. Radyo programımız (muhtemelen RTÜK baskısı sonucu olarak) kapanmıştı. Çekirdek grubu ve sohbetçiler arasında bir biz-siz duygusu oluşmuştu, sayısı da azalmıştı. Yine de az çok sağlam çalışan bir gruptuk. Gelen parayı proje değişikliğine başvurarak değerlendirilecekti.
 Bu arada G:, lezbiyen arkadaşlarıyla birlikte bir lezbiyen dergisi çıkartabilmek için bizden destek talep etti. Lambda'da maalesef fazla lezbiyen yok ve paranın bir bölümü bir lezbiyen örgütten geldi diye talebi haklı bulduk ve dergi için 500$ verdik, bastıktan sonra makbuz verecekti. Fakat sebep her neyse iş uzadı. Arkadaşlarından bir bunalım yaşadığını öğrendik, herkesçe sevilen G.'e çok da üzerine gitmek istemedik, yeni de hesap istemek zorundaydık. Bir gün nihayet geldi, dergi taslağı da çoktan beri hazırmış, arkadaşı F. parayı matbaacıya vermiş. Fakat matbaacı para almadığını iddia etmiş. G. kimin yalan söylediğini bilmiyormuş. Fakat kısa zamanda parayı bulup dergi çıkartacaktı. Bugüne kadar maalesef ne dergi çıktı, ne de 500$ iade edildi. İyimser baktığımda burada insani zayıflık, kırılan gurur gibi etkenler olabilir, yine de o kadar umut verici görünen bir eski aktivistten daha iyisini beklerdim. Fakat bunlar kişisel ve çok iyimser yorumlar. Ortada somut bir gerçek var. G. bir Lezbiyen dergisi çıkartmak için 500$ aldı ve makul bir süre içinde ne dergi çıkartabilmiş ne de aldığı parayı iade etmiş.

Boyutu çok farklı olan Bx. olayına gelelim.
Her şey halledene kadar para işleri gizli tutmaya karar verdik, çünkü daha önce para kopartmak umuduyla Lambda'ya gelen bir kaç insan olmuştu. Parayı başvurduğumuz projeye yakın kalarak değerlendirmek için ofis ya da kültür cafesi fikrini konuştuk.  Kültür cafesinin avantajı kendi kendine dönüştürme olanağı. 6000$ göndermiş olan lezbiyen örgütü de bu teklife olumlu baktı. Fakat kimin tarafından ve nasıl işletilecekti? Paramız az değil mi diye sorarken aklımıza Bx. geldi. Kendisi daha önce böyle bir proje girmeye çalışmış. O hemen kendi teklifini getirdi. Zaten böyle bir yeri açmayı düşünüyormuş. Ortaklar arasında problemler var diye ucuza satılan bir yeri biliyormuş. Kendi parasını da ekleyecekti. Cafénin bir odası Lambda'ya ofis olacaktı. Gösterdiği yer o zaman bir İnternet cafésiydi. Olabilen kar eşcinsel hareketi için kullanılacaktı. Fakat şimdilik o yerden uzak durmamız gerektiğini söyledi. Eski sahipleri bizden öğrenince fiyatı yükselebilirmiş. Sanırım 20 Aralık 1997'deydi, çünkü Noel için Almanya'ya gidecektim. Fırsat kaçırmamak için acele etmemiz gerektiğini söyledi. Ben şahsen Bx.'in iyi niyetinden şüphelendim, fazla ticari yaklaşabilir diye korktum. Fakat gerçekçi görünen alternatifi  o zaman yoktu. Sonuçta Bx.'e karşı dikkatli olmak koşulla öneriyi ben de kabul ettim (Sanırım bir dahaki sefere sezgime daha güveneceğim). Denetim elimizden çıkabilir ve ticaret ön plana çıkacak korkumuzu gidermek için Bx. ortak bir şirket kurmayı önerdi. Çoğunluk da bizim olacaktı. İyiydi, fakat önce kimse o kadar sorumluluk altına girmek istemedi. Çekirdekten olan herkes zorunlu katılacak diye karar verdik. (Ben hariçtim, çünkü yabancıyım). Bx.'e hazırlıklar için senet karşılığında 5000$ verildi (26.12.1997). Ancak A. nın israrı üzerine alınmış olan senet, K. ve A. üzerindeydi. Sandığımız fırsat kaçırmamak için Bx.'in yaptığı zaman baskısına karşı koyamadık. Her şey yolundaymış gibiydi. Cafede tadilat işler göründü. Boya çirkin diye şikayet ettik ve Bx. değiştireceğini söyledi. Bira fiyatları falan da araştırdık. Bx. nasıl torpil yolunda ruhsatını hallettiğini bize çok renkli anlattı. Bu arada şirket kurmak için herkes ikametgahını v.s. getirmeye başladı. Yazık ki, çekirdek grubun içinde bazı iletişim eksikliği oldu, yani ben dahil herkes her toplantıya ve buluşmaya katılamadı. Bazen iki, üç kişi acelen karar vermek zorunda kaldı. Bx.'e 2000$ daha verildi (25.2.1998). Zaten bir senet var diye ve adam bizim için o kadar uğraştıktan sonra ayıp olur diye bu seferki, yazık ki, senet istenmedi. Sonra bir gün şirket kayıt etmek için buluşulmuş. Fakat Bx. gelmemiş. Bir türlü kayıptı. Senetteki adres de yanlıştır. Café henüz İnternet cafési olarak işletilmiş ve işletenler Bx.'i tanımamış bile. Yine de inanmak istemedik. Bx. herhangi birisi değildi, belki biraz fazla politikacıydı, ama o kadar da olamazdı. Sonuçta Bx. geldi. Mafya tarafından kazıklanmış olduğunu söyledi, biraz vakit tanırsak para geri alabileceğini söz verdi. Söyledikleri, çok muğlak ve senetteki adres yanlış olduğundan dolayı bize inandırıcı gelmedi. Fakat kesin bir şey bilmiyoruz diye daha beklemeyi kabul ettik. Bir iki defa daha bizi oynattı, sonra aramızda bulunun genç avukat hanımın F. yardımıyla Bx.'i savcıya ihbar ettik. Para iade ettiğinde ihbar geri çekilecekti. Artı olay belli bir süre geçtikten sonra herkese duyulacaktı. Şimdilik daha aramızda kalacaktı. Fakat yeterince gizli tutamadık. Kezban kimliği altında Kaos GL için yazı yazan, Lambda'nın çekirdek grubuna hiç bir zaman katılmayan, fakat uzun zamandır Lambda'ya gelen eski arkadaşımız Coşkun'un kulağına bu konuda bazı bilgiler geldi, fakat eksikli olarak. (Bu arada Lambda'nın en eski ve en sağlam desteklerden olan Yusuf, Kezban'nın yazılarıyla uzaktan ve yakından hiç ilişkisi yoktur!) Sohbet toplantısında Coşkun çekirdek grubu Bx.'le işbirliğiyle suçladı. Böyle olmadığını yeterince açıklayabildik. Bx.'e karşı her ihtimal için ortak bir yazı hazırlandı. (Ben o toplantıda yoktum, yoksa lübünya kelimesinin küfür olarak kullanılmasına kesinlikle itiraz ederdim.) Fakat ya Coşkun  ya Kaos GL bu durumda acelecilik yaptı, erken yayınlandı, böylece elimizdeki tehditler azalmış oldu. Maalesef sonradan Bx.'e karşı ortak bir strateji oluşturulamadı. "Çekirdek" grubundan iki, üç kişi Bx.'le daha diyalog içindeyken, hem ona rezil olmadan dönme yolunu açık tutmak için hem uzlaşamadığımız takdirde elimizdeki baskı unsurları saklamak için olanı hemen herkese açıklamak doğru bulmadık. Coşkun ise, onu hemen teşhir ederek baskı yapmaya çalıştı.
Bx.'in veremediği zarar Lambda'daki çekişmeler verdi. Lambda neredeyse felç oldu. Çekirdekten kalmış olan son savaşçılar enerjileri iki cephe arasında harcadılar. Kimsenin istemedikleri sorumlulukları üzerine almış olan iyi niyetli kurbanlar, en başta A. ve K., psikolojik olarak  Bx., ve daha önce seyretmekle yetinmiş olanlar arasında ezilmeye başladılar. Daha önce Lambda ve eşcinseller hareketi için yıllar boyuncu her tür fedakarlık yaptıklarında teşekkür etme bırak, verdiği mücadele  için alay bile olmuşlar, şimdi iş ters gittiğinde demagojik saldırılara hedef oldular.
Eski CHP'li şimdi ÖDP'li "yoldaş" Bx. ise bizi kandırıp oyalatmaya çalışmakla kalmayıp bazı arkadaşları karşı tehditler de savurmuş. Mafyayla tehdit etmişti. İhbarın geri çekilmesini istedi. Kendisine karşı herhangi bir şey yapıldığında ailelerine eşcinsel olduklarını açıklayacaktı. 


Sonra A. ve Kutlu (K. değildir, Lambda'ya çok değerli katkılarda bulunmuş olan başka bir arkadaşımız) Bx.'le bir daha buluştu ve kendisini biraz korkutmaya becerdiler. Daha önce senetsiz aldığı 2000 $ için senet imzaladı ve bize çek vermek için söz verdi. Fakat Bx. ara sıra yok olup değişik mazeretler bularak zaman kazanmaya becerdi. Sonunda Bx. haziran ayında bir türlü savcıyı dava açmamak için ikna etmiş. O yaz tatiline denk geldi. Toplantılardaki çekişmelerin bir sonucu olarak ve Bx.'e karşı neredeyse tek basına kaldığından dolayı A. da kararsızlaştı. Toplantılarda pek görünmez oldu. Avukat hanımız de başka faaliyetlere yöneldiğinden dolayı da yoktu. Yaz tatilden sonra çekirdekten neredeyse kimse çekirdek toplantısına gelmedi. Bu bocalama belki bir ay sürdü ve sonuçta atladık. Sohbet toplantılarımıza gelenler çoktu. Video gösterileri de yapıldı, çekirdek toplantı sisteminden vazgeçtik. Onun yerine esnek sohbet toplantısından sonra gündem (teknik) toplantısı yapılır. Katılmak için şart yok, çünkü katılması gerçekten ilgilendiğini gösterir. Böylece toplantılar yeniden canlandılar. Danışma telefon kuruldu ve aylık Lambda partisi yapılır. Ancak savcının kararına itiraz etmek yaz döneminde yaşanan iletişimlik ve kararsızlık sonucu olarak kaçırmışız. Eski çekirdek olarak biz Lambda yeni sisteme geçirmek için hafta içi iyi katılım gören bir olağanüstü toplantı yapmıştık. Hem yeni sistem onaylandı hem herkesçe imzalanarak dürüstçe bir raporla birlikte elimizde kalan ve geri alabileceğimiz parayı geri göndermeye karar vermiştik. Yeni "Gündem Toplantımızda" bu karar onaylandı. Bu arada Lambda'dan soğumuş olan A. yine de Bx.'le temasa geçti. Kutlu ile birlikte elinde olanı yapmayı çalıştı.  Bx. para banka hesabında olduğunu iddia etti. Fakat onu bize vermek sakıncalı bulmuş. Paranın akıllıca kullanılmasını garanti etmek için ortak hesabı açmayı önermiş. Bx.'le buluşma olayla ilgisi olan herkese açıktı. Fakat sadece A., Kutlu ve ben randevuya geldik. Önce Bx.'in önerisine karşı çıktık. Sonra bir ara çözüm olarak kabul ettik. Hemen ortak hesap açacaktık. Yok hemen olamaz diye konuştu, ben ocak ayında toplantılarınıza geleceğim. Çekilmesi için makul sebep söylemedi. Demek bana güvenmiyorsunuz, o zaman konuşmayalım diye aptalca bir savunma kullandı. Yani adam makul hikaye uydurma zahmetinde bile bulunmadı. Onun yalancılığı konusunda hiç, ama hiç şüphem kalmadı. Tabii ki, toplantımıza gelmedi. Güvenilir bir kaynaktan banka hesabında para olmadığını da öğrendik.

Her ne kadar affedici olmayı yeğlersek de, parayı geri alma ümidimiz pek kalmamışsa da, Bx.'in eşcinsel hareketine yaptığı kalleş hırsızlığa tahammül etmemek gerektiğini düşünürüz. Lambda olarak uygun yollara başvuracağız (onları burada anlatmak uygun değil).
Biz herkesi Bx.'e (Tel:……..) psikolojik baskı yapmaya ve teşhir etmeye çağırıyoruz.
Özellikle hissedilebilir biçimde hem siyasi (ÖDP) hem sosyal yaşamda onu dışlamaya çağırıyoruz.
Ama Bx. her ne yapmışsa, insan olduğunu ve gerçek sebepleri bilmediğimizi düşünerek her ne yapsak ölçülü ve dengeli olmalıdır.
Lambda İSTANBUL adına Heribert Mürmann

Bir süre, Lambda'nın manevi zararı, maddi zarardan çok daha büyük olacakmış gibi göründü. Kalpten, hevesli katılan bir süre insan enerjileri boşuna harcayıp hayal kırıklığına uğramış. Tek suçu Lambda'nın oy birliği verdiği kararlar yerine getirmiş olan A. ve. K. çok yersiz suçlamalara maruz kaldılar. A. Lambda'nın kasa defterini tutmuş. Bunu Lambda'ya gelmedikçe biraz ihmal etmeye başlamış. Fakat Lambda'yı bırakmak gibi bir karar aslında vermediğinden dolayı istifa da etmemiş. Bu davranış, bütün anlaşılan insani yanlarıyla birlikte bir ihmal olarak eleştirilebilir. Kasa tutmak konusunda daha işe yarayan öneri de yapılabilir. Fakat önerileri kabul ettirmek için iki toplantıda bir, bunu sanki Bx.'in yaptığı dolandırıcılıkla ilişkisi varmış gibi izlenimi yaratmak bence (temelde iyi niyeti varsa da, fiili) demagojidir.  Birbirimizi kontrol etmek gerekir, hem para konusunda hem toplantılarımızdaki davranışlarımızı. Fakat güvensizlik adına değil, sorumluluk adına, karşılıklı saygı ve sevgiye dayanarak. Aramızda hatasız olan yok, aktivist de (özellikle aktivist?) farkına olmadan kendi hırsları fazla ön plana çıkabilir, gereksiz çekişmeler de her zaman olacak, fakat grubun (yani herkesin) görevi  gerektiğinde ya frenlemek ya cesaret vermek.

Mevlana'nın Cihat için söyledikleri bence bizim için de geçerli olmalıdır. İki Cihat (çağdaş bir yorumla, kötülüklere savaş, daha iyi bir dünya için mücadele, bizim mücadelemiz de) var. Küçük Cihat, yani mücadele, dışarıya yönelik. Daha zor olan Büyük Cihattır. O içimizde olan mücadeledir. Yani dürüst bir dünya istersem, kendim dürüst olmaya çalışmalıyım. Saygı istersek, biz saygı göstermeye başlamalıyız. Aslında dünyayı güzelleştirmeye kendimizde başlamak çok zevkli de olabilir. Başkaları beklemeden başlayabiliriz.

Heribert Mürmann


27/28 Ağustos 2000:
Yukarıdaki taslağı bir arkadaşımızın itiraz üzere hemen yayınlatmaktan vazgeçtim. O, yasal işlemler ve gelişimler henüz bir sonuca ulaşmadan bütün ayrıntıları ortaya koymanın durumu daha da karışık bir haline getireceğini korktu. Yazıyı o zaman yayınlatsaydım, önce Bx.'e telefon ederdim, kendisine karşı böyle (açık ismi veren) bir kampanyaya başlamadan önce en azından son bir savunma fırsatını tanıyacaktım.

Yukarıda bahsettiğim F. avukat Bülent'e karşı icra davamızı yürüttü ve kazandı. Bx. para vermedikçe artan hapis cezalarına karşı kalacaktır. Haziran 2000'de bir bölümü aldık, yılın sonuna kadar kalanı almayı ümit ediyoruz.

Fakat bunlar bence asıl sorun değildir. Anlatılan gelişimlerin sonucu olarak Lambda grubu nerdeyse yok olmuştu. Bir çok insan, özellikle aktif olanlar, hayal kırıklarına uğrayıp tamamen koptu. O yıldaki yaz tatilden sonra, eski çekirdekten tek ben ve başka bir kişi kalmıştı. Grubu yeniden canlandırmaya başardık da, fakat bize hem katılan insan  hem fikirler ve yaklaşım bakımınından büyük bir kopukluk ve eksiklik getirdi. Bırakan ve yeni gelen hep olmuş da, fakat bu seferki çok ağır bir darbe söz konusuydu. Tabii ki, sebep sadece bu olayda aramak doğru olamaz, başka koşullarda, daha olgun olup belki  farklı davranırdık; insanların süreksiz katılımı da daima bir sorundu.

Bx konusunda son gelişme:

----- Original Message ----- From: a....
To: lambda.....@yahoogroups.com
Sent: Monday, May 21, 2001 10:31 PM
Subject: [Lambda.....] bx

selam,
Bugün Bx'in avukatından üç milyar yüz on milyon lira alınması tamamlandı. Elimde ayrıntılı dökümü var. Alacak tamamlanmış oldu.Dosya numaralarını da aldım.
A.....

devam, IV: Lambda devam eder, fakat...